Ο κοσμος των αντικειμενων, ο σταθερος κοσμος
ειναι μονο
απο την Γη.
(Δον Χουαν στον Καστανεντα)
Ο ινδιάνος ποιητής ή καλλιτέχνης δεν θεωρεί τον εαυτό του δημιουργό αλλά μεσάζοντα, απλό εκτελεστή, που διαμέσου αυτού ο Ενας και μοναδικός Δημιουργός δημιουργεί. Το ίδιο συνέβαινε και στους αρχαίους χρόνους, στους πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν τότε. Η ανωνυμία είναι το πρώτο βήμα στο χώρο της τέχνης του να είσαι τίποτα. Υπέρτατη τέχνη, είναι η τέχνη του να Είσαι. Έτσι απλά.
Το να είσαι τίποτα σημαίνει ότι είσαι ελεύθερος από την ιδέα του να είσαι κάτι. Αληθινή αξιοπρέπεια υπάρχει όταν δεν ανήκεις ή βρίσκεσαι σε κάποια ξεχωριστή θέση. Αυτό δεν μπορεί κανείς να στο αφαιρέσει, θα υπάρχει πάντα.
«Πάντοτε διαλέγουμε και κρατάμε, διαλέγουμε εκείνα που έχουν σημασία και τα κρατάμε για πάντα. Αυτό είναι που ονομάζουμε εμπειρία, ενώ τον πολλαπλασιασμό των εμπειριών τον ονομάζουμε πλούτο της Ζωής. Ομως ο πλούτος της ζωής είναι η απελευθέρωση από το μάζεμα των εμπειριών. Η εμπειρία που παραμένει, που κρατιέται, εμποδίζει εκείνη την κατάσταση όπου το γνωστό δεν υπάρχει. Το γνωστό δεν είναι ο θησαυρός, αλλά ο νους προσκολλιέται σ' αυτό κι έτσι καταστρέφει ή ρυπαίνει το άγνωστο.
Η Ζωή είναι μια περίεργη ιστορία. Ευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος που δεν είναι τίποτα.»
( Κρισναμούρτι : Γράμματα σε μια νεαρή φίλη).
Το να είσαι τίποτα σημαίνει ότι είσαι ελεύθερος από την ιδέα του να είσαι κάτι. Αληθινή αξιοπρέπεια υπάρχει όταν δεν ανήκεις ή βρίσκεσαι σε κάποια ξεχωριστή θέση. Αυτό δεν μπορεί κανείς να στο αφαιρέσει, θα υπάρχει πάντα.
«Πάντοτε διαλέγουμε και κρατάμε, διαλέγουμε εκείνα που έχουν σημασία και τα κρατάμε για πάντα. Αυτό είναι που ονομάζουμε εμπειρία, ενώ τον πολλαπλασιασμό των εμπειριών τον ονομάζουμε πλούτο της Ζωής. Ομως ο πλούτος της ζωής είναι η απελευθέρωση από το μάζεμα των εμπειριών. Η εμπειρία που παραμένει, που κρατιέται, εμποδίζει εκείνη την κατάσταση όπου το γνωστό δεν υπάρχει. Το γνωστό δεν είναι ο θησαυρός, αλλά ο νους προσκολλιέται σ' αυτό κι έτσι καταστρέφει ή ρυπαίνει το άγνωστο.
Η Ζωή είναι μια περίεργη ιστορία. Ευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος που δεν είναι τίποτα.»
( Κρισναμούρτι : Γράμματα σε μια νεαρή φίλη).
Το να είσαι καλλιτέχνης ή αντικαλλιτέχνης, συνθέτης ή πληνθέτης, ψυχίατρος ή αντιψυχιατρος κ.ο.κ., είναι κάτι. Το πιο δύσκολο πράγμα είναι να μην είσαι κάτι. Να είσαι τίποτα. Να μην κάνεις κάτι που υποτίθεται αναπληρώνει και εκτονώνει τις ανησυχίες σου.
"Δεν θέλω να κάνω τίποτα", λέει η ηρωίδα του Κισλόφσκι στα "τρία χρώματα: μπλε ταινία". Αυτός είναι ο πραγματικός ορισμός της ελευθερίας. Το να μην κάνεις τίποτα. Το να κάνεις πίνακες είτε βιβλία, είναι μια ναρκισσιστική ενέργεια, μια πράξη εγωπαθούς ατόμου. Η ελευθερία είναι πολύτιμη για τον καθένα, όμως στην ουσία τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Όσο και αν την αποζητούμε, όταν την αποκτήσουμε, δεν θέλουμε να την δεχτούμε. Υπάρχει ένας φόβος που μας ωθεί σε μια μόνιμη εξάρτηση από κάποιον ή κάποια αφηρημένη ιδέα.
" Ναί, είμαστε ένα τίποτα στο ατέρμονο πήγαινε έλα της ύλης. Είμαστε χαμένοι στο απέραντο διάστημα χωρίς να ξέρουμε γιατί βρισκόμαστε εδώ και που θα πάμε και ποιος είναι ο σκοπός μας. Είμαστε μια κατάσταση αβέβαιη, τρεμάμενη. Οστόσο, είμαστε ένα υπέροχο τίποτα, γεμάτο χρώματα, τρέλλες, αντιφάσεις, υπερβολές και όνειρα! " (Στάθης Τσαγκαρουσιάνος)
"Δεν θέλω να κάνω τίποτα", λέει η ηρωίδα του Κισλόφσκι στα "τρία χρώματα: μπλε ταινία". Αυτός είναι ο πραγματικός ορισμός της ελευθερίας. Το να μην κάνεις τίποτα. Το να κάνεις πίνακες είτε βιβλία, είναι μια ναρκισσιστική ενέργεια, μια πράξη εγωπαθούς ατόμου. Η ελευθερία είναι πολύτιμη για τον καθένα, όμως στην ουσία τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Όσο και αν την αποζητούμε, όταν την αποκτήσουμε, δεν θέλουμε να την δεχτούμε. Υπάρχει ένας φόβος που μας ωθεί σε μια μόνιμη εξάρτηση από κάποιον ή κάποια αφηρημένη ιδέα.
" Ναί, είμαστε ένα τίποτα στο ατέρμονο πήγαινε έλα της ύλης. Είμαστε χαμένοι στο απέραντο διάστημα χωρίς να ξέρουμε γιατί βρισκόμαστε εδώ και που θα πάμε και ποιος είναι ο σκοπός μας. Είμαστε μια κατάσταση αβέβαιη, τρεμάμενη. Οστόσο, είμαστε ένα υπέροχο τίποτα, γεμάτο χρώματα, τρέλλες, αντιφάσεις, υπερβολές και όνειρα! " (Στάθης Τσαγκαρουσιάνος)
« Καθισμένος ήσυχα, δεν κάνω τίποτα
έρχεται η Ανοιξη, το χόρτο υψώνεται »
έρχεται η Ανοιξη, το χόρτο υψώνεται »
Ένα καλό χαϊκού υποβάλλει τόσο που τα περισσότερα λόγια μειώνουν την σημασία του. Είναι το αιώνιο παιγνίδι ανάμεσα στο ΕΙΝΑΙ και το μη ΕΙΝΑΙ, στο κενό και στη μορφή, που οι Ανατολίτες παίζουν και χρησιμοποιούν όπως κανένας άλλος, γιατί στην κοσμοαντίληψη τους το κενό δεν είναι το τίποτα, μα είναι ο δημιουργικός χώρος, τα μητρικά ύδατα της μορφής. Το κενό έχει γι αυτούς την ίδια ταυτότητα με την μορφή.
Η πιο κάτω ιδέα προέρχεται από το
'’Ταο-τε-κιγκ" του Λάο-Τσέ:
'’Ταο-τε-κιγκ" του Λάο-Τσέ:
« Ενώσαμε τριάντα ακτίνες και τις είπαμε τροχό,
μα είναι τα κενά ανάμεσα τους που κάνουν χρήσιμο τον τροχό.
Δώσαμε μορφή στον πηλό για να φτιάξουμε ένα βάζο,
μα στο κενό μέσα του βρίσκεται η χρησιμότητα του.
Ετσι αυτό που δεν είναι κάνει χρήσιμο αυτό που είναι »
μα είναι τα κενά ανάμεσα τους που κάνουν χρήσιμο τον τροχό.
Δώσαμε μορφή στον πηλό για να φτιάξουμε ένα βάζο,
μα στο κενό μέσα του βρίσκεται η χρησιμότητα του.
Ετσι αυτό που δεν είναι κάνει χρήσιμο αυτό που είναι »
Μετα απο μια μακρα σειρα συνεδριων, ο ψυχιατρος λεει στον ασθενη, "Εχεις θεραπευθει"
"Και τι νομιζεις οτι καταφερες?", λεει ο ασθενης.
"Και τι νομιζεις οτι καταφερες?", λεει ο ασθενης.
" Οταν ηρθα σε σενα ημουν Ναπολεων. Τωρα ειμαι ενα τιποτα. "
