Απο συνεντευξη του Αγγελακα στον Δημητρη Κανελλοπουλο.-TO ΠΟΝΤΙΚΙ ART
ΠΡΕΖΑ TV
22-9-2008
.............
Γ.Α.: Τι εννοείς; Να γίνω χάλια σαν τον Σαββόπουλο, ας πούμε; Κοντεύω πια πενήντα, είμαι σαράντα οχτώ χρονών ήδη, λίγο δύσκολο να συμβεί αυτό τώρα. Ποτέ δεν λες ποτέ βέβαια, αλλά αν νιώσω ότι δεν εξελίσσομαι όχι μόνο ως καλλιτέχνης αλλά και σαν οντότητα, θα πέσω σε κατάθλιψη, μπορεί και να αυτοκτονήσω.
Αυτοί οι άνθρωποι, όπως ο Σαββόπουλος που λες, δεν το νιώθουν άραγε;
Γ.Α.: Δεν ξέρω, και για πολλούς λόγους δεν θα ήθελα ούτε να τους γνωρίσω για να μου το πουν.
Είχες πει πολύ παλιότερα ότι ο Σαββόπουλος είναι ένας από τους ήρωές σου;
Γ.Α.: Και συνεχίζω να το λέω. Ο Σαββόπουλος μέχρι το ’78 είχε κάνει πολύ καλό σε όλους μας. Πρόσφερε πολλά πράγματα. Αλλά μετά τον χάσαμε. Τώρα πια δεν τον αντέχω.
Μήπως όλοι αυτοί μεγαλώνουν και νιώθουν την ανάγκη να βγουν περισσότερο προς τα έξω; Ανασφάλεια της ηλικίας, ίσως;
Γ.Α.: Ο Χατζιδάκις έφυγε περήφανος και χωρίς να γλείψει κανέναν. Οι παλιοί ρεμπέτες πέθαναν στην ψάθα. Δεν είναι ανασφάλεια, αλλά αρρώστια. Τι ανάγκη έχει ο Μίκης Θεοδωράκης να τρέφει τόσο πολύ το εγώ του; Πιστεύω ότι αν την πάτησαν κάπου όλοι αυτοί, είναι που πίστεψαν ότι όσα έχουν κάνει τα κατάφερε το εγώ τους. Εκεί έχασαν το παιχνίδι.
Γιατί;
Γ.Α.: Γιατί είναι άλλες εντάσεις σε μία ύπαρξη που οδηγούν στην έμπνευση. Αντιθέτως, το εγώ είναι εναντίον της έμπνευσης. Ναρκισσεύτηκαν και παραμυθιάστηκαν πως υπεύθυνο για εκείνα τα υπέροχα τραγούδια τους ήταν αποκλειστικά το εγώ τους. Και πίστεψαν πως όλοι μετά είναι υποχρεωμένοι να το τρέφουν με δόξα και χρήμα. Εκεί λοιπόν σταμάτησαν και να γράφουν κι έκτοτε δεν ακούσαμε τίποτε το ωραίο από αυτούς.
Καταλαβαίνει ένας καλλιτέχνης ότι δεν βγάζει πλέον καλά τραγούδια;
Γ.Α.: Νομίζω πως το καταλαβαίνει. Ό,τι πράττει ο Σαββόπουλος από το ’78 και μετά απλώς δικαιολογεί την απουσία του από τη μουσική. Το ζητούμενο είναι να έχεις μια επαφή με το πνεύμα και την έμπνευση. Όλοι αυτοί καταστράφηκαν από το υπερεγώ τους. Άνθρωποι που πρόσφεραν έργο μεγάλο και διαχρονικό βρέθηκαν να περιφέρονται με υπουργούς Αμύνης, τυλιγμένοι με την ελληνική σημαία γύρω τους.
Πότε καταλαβαίνουμε ότι ξεπουλήθηκε ένας καλλιτέχνης;
Γ.Α.: Γίνεται ολοφάνερο από τη δημιουργικότητά του, που αποτελεί μια αντανάκλαση του μέσα του και της εξέλιξής του. Τι τραγούδια να έγραφε μετά από όλον αυτόν τον ξεπεσμό ο Σαββόπουλος;
Ο κακός δίσκος δηλαδή είναι ξεπούλημα;
Γ.Α.: Όχι, βέβαια. Αλλά αν εγώ φέτος έκανα τις δεκαπέντε συναυλίες που μου πρότεινε ο Συνασπισμός μόνο και μόνο για τα χρήματα θα ήταν ένα είδος ξεπουλήματος. Το κακό είναι όταν με τις πράξεις σου έρχεσαι κόντρα στο έργο και τη σκέψη σου.
Τι σημαίνει ήθος στη μουσική;
Γ.Α.: Το να βρίσκεσαι σε αυτήν από αγάπη και όχι να τη χρησιμοποιήσεις για να κάνεις οτιδήποτε άλλο. Αυτό που με ανησυχεί είναι ότι οι πιτσιρικάδες πια, αυτοί που λανσάρονται κατά καιρούς, δεν έχουν πολλά πάρε-δώσε με τη μουσική. Χρειαζόμαστε πιστούς, καλλιτέχνες που θα δοθούν στους ήχους τους. Για πολλούς η μουσική έχει γίνει δημόσιες σχέσεις. Ο Νταλάρας το ξεκίνησε.
Ο Νταλάρας κάνει δημόσιες σχέσεις παρά μουσική;
Γ.Α.: Όχι μόνον αυτός. Κι άλλοι. Βρίσκονται διαρκώς στο προσκήνιο, συναναστρέφονται με πολιτικούς, κάνουν μεθοδευμένες κινήσεις και καριέρα.
Μπορεί ο Νταλάρας να μην αγαπάει τη μουσική; Απ’ όσο ξέρω, έχει φτιάξει στούντιο στο σπίτι του και χώνεται εκεί μέσα από το πρωί έως το βράδυ.
Γ.Α.: Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι από το πρωί μέχρι το βράδυ στις τηλεοράσεις, στα έντυπα, στα ραδιόφωνα. Ποια είναι η σχέση τους με τη μουσική; Μπορείτε να το κρίνετε και από το αποτέλεσμα. Το λαϊκό τραγούδι έχει νερώσει αρκετά, έχει χάσει τον πυρήνα του. Έπεσε σε μία αυταρέσκεια και μία ενορχηστρωτική ελαφράδα που προσπαθεί να τους μαζέψει όλους. Δεν ξεκινάς να κάνεις μουσική για να γοητεύσεις τους πάντες. Πολύ ελαφριά ως στάση. Ακόμα κι αν ο Νταλάρας νομίζει πως αγαπά τη μουσική, αισθητικά της έχει κάνει πολύ μεγάλη ζημιά.
Πολύ άγριο αυτό που λες.
Γ.Α.: Μπορεί να είναι, αλλά και τα πράγματα άγρια είναι. Δεν ακούμε μουσική πια, βλέπουμε μόνο φάτσες. Έχουν καβαλήσει το καλάμι και πορεύονται.
Κάποιοι από αυτούς μπήκαν και στην πολιτική.
Γ.Α.: Όταν φτάνει ο μουσικός να φλερτάρει με την εξουσία, που είναι δεδομένο ότι είναι σάπια, κάτι δεν πάει καλά πια. Έκανε τίποτα σημαντικό ο Θάνος Μικρούτσικος ως υπουργός Πολιτισμού; Αν είχαμε θετικά παραδείγματα δεν θα ήμασταν τόσο λάβροι εναντίον τους.
Άλλωστε και στη Βραζιλία παραιτήθηκε ο Ζιλμπέρτο Ζιλ από το Υπουργείο.
Γ.Α.: Είναι αναλόγως και του ύφους της εξουσίας. Εγώ θα ντρεπόμουν να πάρω χρήματα από το Υπουργείο Πολιτισμού. Καταφέρνω και συντηρώ μια ορχήστρα δεκαπέντε ατόμων χωρίς να έχω πάρει το παραμικρό ως επιχορήγηση. Ένα παράδοξο, για τη χώρα μας, φαινόμενο. Ακόμα κι αν μου πρότειναν χρήματα θα αρνιόμουν, γιατί το Υπουργείο Πολιτισμού είναι ένα βρώμικο υπουργείο. Σε κάποια άλλη χώρα πιθανότατα και να δεχόμουν κάποια χρήματα, αλλά στην Ελλάδα ή στέκεσαι μόνος στα πόδια σου ή παραιτείσαι. Αν λάμβανα κρατικό χρήμα θα ντρεπόμουν ακόμα και να κοιταχτώ στον καθρέφτη. Αν μπορέσω να κρατήσω το όραμα ζωντανό σε μία τόσο βρώμικη χώρα όπως η Ελλάδα, έχει καλώς· αν όχι, εντάξει, δεν πειράζει.
Στο εξωτερικό βοηθούν τους νέους καλλιτέχνες.
Γ.Α.: Το ακριβώς αντίθετο με ό,τι συμβαίνει εδώ. Όποτε χρειάζεται στην Ελλάδα να δείξουμε κάποια πρόσωπά μας προς τα έξω, είναι πάντα οι «δικοί μας» άνθρωποι. Εξ ου και ζούμε σε μία χώρα που δεν προσφέρει τίποτε στον παγκόσμιο πολιτισμό. Ποιος είναι ο πολιτισμός μας το τελευταίο διάστημα; Τι καινούργιο έβγαλε αυτή η χώρα; Τι στήριξε; Τίποτα. Τέλμα.
Γι’ αυτό και συνεργάζεσαι με ανθρώπους όπως ο Ψαραντώνης;
Γ.Α.: Ο Ψαραντώνης ζει μέσα στη μουσική. Είναι ένας μύστης, ένας σαμάνος που γράφει τραγούδια με απόλυτη προσήλωση, χωρίς να τον ενδιαφέρει τίποτε άλλο. Κατά τη γνώμη μου είναι ο μεγαλύτερος έλληνας καλλιτέχνης, είναι το πνεύμα της μουσικής σε έναν άνθρωπο.
Αποστασιοποιημένος, βέβαια. Κάποιοι μάλιστα θα πουν ότι μοιάζει μάταιο κάτι τέτοιο. Από τη στιγμή, εννοώ, που παραμένει περιορισμένο σε πιο στενό κύκλο.
Γ.Α.: Δηλαδή τι έχει νόημα; Η αυταρέσκεια; Ή να κάνεις πράγματα που αρέσουν στους άλλους, παίζοντας έτσι το παιχνίδι του mainstream; Αν δεν υπήρχαν άνθρωποι να πηγαίνουν κόντρα σε αυτή τη ματαιοδοξία δεν θα προχωρούσε τίποτε. Είναι αυτοί που συντηρούν την ενέργεια στα ακροατήρια και δίνουν τη δυνατότητα σε όσους κοιμούνται να δουν κάτι παραπάνω.
Πηγαινοέρχεσαι συνεχώς στην Κρήτη. Νιώθεις την ανάγκη να δραπετεύεις από τη Θεσσαλονίκη του σήμερα μήπως;
Γ.Α.: Αποτελεί πρόβλημα της Θεσσαλονίκης που οι κεφαλές της είναι ο Ψωμιάδης,ο Άνθιμος, ο Παπαγεωργόπουλος. Πρέπει να είναι μια από τις πιο συντηρητικές και σκοταδιστικές πόλεις της Ευρώπης. Χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει πως δεν υπάρχει αξιόλογος κόσμος στην πόλη. Η ατμόσφαιρα όμως που ξεκινάει από τους ανθρώπους που βρίσκονται σε θέσεις-κλειδιά έχει να κάνει με θρησκοληψίες και πατριδοκαπηλίες. Ο Ψωμιάδης, ας πούμε, είναι μια γελοία περσόνα.
Αγωνίζονται όμως για τη Μακεδονία…
Γ.Α.: Ναι, όπως τότε, πριν από χρόνια, που γίνονταν επί Κοσμόπουλου χιτλερικού τύπου διαδηλώσεις με συνθήματα του τύπου «Η Μακεδονία είναι ελληνική». Τότε που οι Σκοπιανοί ήταν έτοιμοι να δεχτούν τον όρο Σλαβομακεδονία κι εμείς δεν θέλαμε. Κάτι που τώρα παρακαλάμε. Λάθη πολιτικών, χωρίς κανένας τους να αναλαμβάνει το κόστος.
Δεν σε ενδιαφέρει το όνομα της FΥΡΟΜ;
Γ.Α.: Δεν με νοιάζει καθόλου αν θα λέγεται Βόρεια Μακεδονία ή Σλαβομακεδονία. Θυμάμαι χάρτες στο Δημοτικό, όταν υπήρχε η Γιουγκοσλαβία ακόμα, που μετά τα σύνορα έγραφε Μακεδονία. Η μητέρα μου πήγαινε διακοπές στα Σκόπια κι έλεγε: «Πάμε στη Μακεδονία». Κατανοώ λοιπόν τον κόσμο εκεί που υποστηρίζει ότι πάντα Μακεδονία τους έλεγαν και κανένας δεν είχε πρόβλημα. Θα ήταν παράλογο να τους δίναμε τώρα ένα όνομα που να μην περιέχει τον όρο.
Κι ο πιο μεγάλος φόβος μου φοβάται μην και δεν τον φοβηθώ.
Η σκέψη λεν πως τρέχει πιο γρήγορα απ' το φως
Μα αν είναι να βρεις την αγάπη σου
Όσο κι αν βιάζεσαι
Καλύτερα ξεκινά με τα πόδια.
Είδα έναν άντρα να πέφτει όμως δεν πρόλαβα να κάνω ευχή.
Αγνωστη μη με σκαλίζεις σαν ξερό χωράφι
Κι ό,τι σάπιο κι άχρηστο βρίσκεις το αγαπάς
Το χρυσάφι μου το πετάς στα σκουπίδια
Αναλογίζομαι την ώρα που θα φεύγεις
Νομίζοντας πως πήρες ό,τι ήθελες να πάρεις
Δίχως ποτέ να σου περάσει απ' το μυαλό
Πως πήρες ό,τι σου άξιζε να πάρεις
(επιλογη στιχων Γιαννη Αγγελακα απο blog Αβατον-the law of 4L)
(επιλογη στιχων Γιαννη Αγγελακα απο blog Αβατον-the law of 4L)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου